Državni etalon

Razvoj etalona za dužinu u Crnoj Gori je povezan sa stvarnim potrebama društva, tako da je državni etalon jedinice za dužinu uspostavljen na sekundarnom nivou, a etaloni koji imaju najbolje mjerne karakteristike i koji služe za uspostavljanje sljedivosti su:

• planparalelne granične mjere klase K (0,5 mm − 100 mm);
• specijalne granične mjere za kontrolu komparatora klase K (0,5 mm − 100 mm);
• planparalelne granične mjere klase K (100 mm − 500 mm);
• etalon prstenovi Ø 20 mm i Ø 50 mm.

Mjerni uređaji koji služe za uspostavljanje metrološke sljedivosti su:

• komparator za planparalelne granične mjere (0,5 mm − 100 mm);
• jednodimenzionalni mjerni uređaj (0 mm − 600 mm);
• helijum-neonski (He-Ne) laserski interferometar talasne dužine 633 nm;
• uređaj za kalibraciju mjernih traka i lenjira (0 mm − 3000 mm);
• uređaj za kalibraciju mjernih satova (0 mm − 25 mm).

Šema sljedivosti

Najvažniji zahtjev za priznavanje rezultata mjerenja jeste mogućnost dokazivanja sljedivosti tog rezultata. Sljedivost je osobina rezultata mjerenja prema kojoj se on dovodi u vezu sa navedenim referencama, odnosno etalonima, preko neprekidnog lanca poređenja, pri čemu svaki nivo poređenja ima iskazane mjerne nesigurnosti. Laboratorija za dužinu je sljedivost mjerila i etalona uspostavljala i razvijala postepeno, u skladu sa sopstvenim razvojem i zahtjevima korisnika njenih usluga.

Kalibracija etalona

Akreditovano područje:

Laboratorija za dužinu je akreditovana za kalibracije mjerila koja se koriste u industriji, i to za kalibraciju:

• planparalelnih graničnih mjera u opsegu od 0,5 mm do 100 mm;
• pomičnih mjerila (analogna i digitalna) u opsegu od 0 mm do 300 mm;
• mikrometara za spoljašnja mjerenja (analogni i digitalni) u opsegu od 0 mm do 150 mm;
• mjernih satova (analogni i digitalni) u opsegu od 0 mm do 100 mm;
• mjernih lenjira u opsegu od 0 m do 3 m;
• mjernih traka u opsegu od 0 m do 200 m;
• unutrašnjih prečnika od 8 mm do 150 mm;
• spoljašnjih prečnika od 0,1 mm do 100 mm.

Neakreditovano područje:

U Laboratoriji za dužinu realizuju se kalibracije i sljedećih mjerila/etalona:

• komparatori za planparalelne granične mjere;
• duge planparalelne granične mjere u opsegu od 200 mm do 500 mm;
• uređaji za kalibraciju mjernih traka i lenjira od 0 m – 3 m;
• pomična mjerila do 1000 mm;
• mikrometri do 600 mm;
• štapni mikrometri do 100 mm;
• trokraki mikrometri do 100 mm.

Opseg akreditacije Laboratorije za dužinu

Ovjeravanje mjerila

U Laboratoriji za dužinu se sprovodi postupak pregleda mjerila dužine da bi se utvrdila ispunjenost propisanih metroloških zahtjeva u cilju ovjeravanja mjerila dužine:

• Mjerila dužine opšte namjene;
• Mjerila visine.

Odobrenje tipa mjerila

U cilju provjere ispunjenosti propisanih tehničkih i metroloških zahtjeva, za određivanje tipa mjerila, Laboratorija za dužinu sprovodi postupak ispitivanja tipa sljedećih mjerila iz oblasti mjerenja dužine u skladu s Uredbom o zakonskim mjerilima za koje je obavezno ovjeravanje ,odnosno odobrenje tipa mjerila („Sl.list CG”, br. 81/09):

• mjerila dužine opšte namjene;
• automatska mjerila nivoa tečnosti u nepokretnim rezervoarima;
• taksimetri.

Kontakt

Rukovodilac laboratorije:
–

Zamjenik rukovodioca laboratorije:

Tomo Božović, dip. ing. maš.
tel: +382 20 601 360
+382 20 601 361
fax: +382 20 634 651
e-mail:  tomo.bozovic@metrologija.gov.me